Aktualności

Tubylczość – atut czy przekleństwo? O dramatach współczesnych Pierwszych Narodów

Spotkanie po filmie Yintah, reż. Jennifer Wickham, Brenda Michell, Michael Toledano, na 22. Millennium Docs Against Gravity w Gdyńskim Centrum Filmowym

Kiedy: 11.05.2025 r. (niedziela), godz. 14:00
Gdzie: Sala Warszawa, Gdyńskie Centrum Filmowe, Plac Grunwaldzki 2, Gdynia
Kup bilet: https://bilet.gcf.org.pl/MSI/mvc/pl/details/3971?sort=Flow&date=2025-05-11&dateStart=0

O spotkaniu:

Yintah” to film dokumentujący walkę niewielkiego ludu Wet’suwet’en, znad rzeki Bulkley w północno-zachodniej Kolumbii Brytyjskiej, przeciwko budowie na ich terytorium rurociągu CGL (Coastal GasLink), przecinającego Góry Skaliste i ziemie należące do Pierwszych Narodów. Celem rurociągu jest dostarczanie ropy do Azji. Film jest czymś więcej niż relacją z blokad, manifestacji i rozpraw sądowych. Pozwala zastanowić się nad tym, czym jest tubylczość – atutem czy przekleństwem? – oraz nad tubylczym tytułem do ziemi: czy grupy First Nations w ogóle są samorządne? Jaka jest rola tradycji w budowaniu tożsamości współczesnych Pierwszych Narodów w Kanadzie?

Film stawia pytanie o solidarność panindiańską – kto ma prawo być strażnikiem tubylczej ziemi: wybieralne władze, ustanowione zgodnie z zasadami wyznaczonymi przez „Kanadę”, czy wodzowie dziedziczni? Wreszcie – kim są Wet’suwet’en? Na ile obrazki ukazujące „archaizowanie” ich kultury (wyciąganie truchła lisa z klatki, picie krwi ubitego łosia) są reprezentatywne dla całej grupy?

O dramatach współczesnych Pierwszych Narodów, biorąc za punkt wyjścia Yintah, porozmawiamy z dr. Bartoszem Hlebowiczem – indianistą, etnologiem i dziennikarzem, który prowadził badania wśród współczesnych potomków Irokezów i Delawarów.

Gość:

Bartosz Hlebowicz (ur. 1974) – etnolog i dziennikarz. Badania terenowe wśród grup indiańskich Wschodniego Wybrzeża USA, a także Oklahomy, Ontario i Wisconsin, zaowocowały doktoratem na Wydziale Historii UJ (2004) i książką Odnaleźć nasze prawdziwe ścieżki. Nanticoke Lenni-Lenapowie i Oneidowie ze Wschodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych (DiG, Warszawa 2009). W latach 2000–2010 współpracował z kwartalnikiem indianistycznym „Tawacin”. Od 2017 r. pracuje jako korespondent „Gazety Wyborczej” z Włoch, ale nie porzuca tematyki indiańskiej – publikuje teksty w pismach popularnych, kulturalnych i specjalistycznych, a także tłumaczy (np. słynną Ligę Irokezów Lewisa H. Morgana czy ostatnio Pipestone. Życie w szkole z internatem dla Indian Adama Fortunate Eagle’a) i redaguje książki o Indianach.

Prowadząca:

Krystyna Weiher-Sitkiewicz – edukatorka filmowa, moderatorka spotkań, antropolożka i kuratorka wystaw. Kustoszka w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Partnerem spotkania jest Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku – partner nagrody ETNOMATOGRAF dla najlepszego filmu o tematyce etnograficznej i antropologicznej.

adminTubylczość – atut czy przekleństwo? O dramatach współczesnych Pierwszych Narodów