Obrazowanie wojny od zawsze ma silne konotacje polityczne. Agnieszka Rayss analizuje i dekonstruuje te mechanizmy, stawiając pytania o ich moralny wymiar. Na aktualnej wystawie „Gościnności” w Gdańskiej Galerii Fotografii i NOMUS-ie prezentowana jest praca z większego cyklu artystki zatytułowanego „A więc wojna”. Projekt nawiązuje do zjawiska rekonstrukcji historycznych, które w ostatnich latach zdobyły popularność jako forma rozrywki, pozostając jednocześnie w silnym związku z polityką historyczną. Artystka zadaje pytanie: czy obraz wojny może zachwycać? Harmonijne, malarskie kadry, barwne eksplozje, paradne przemarsze czy choreograficznie wystudiowane upadki żołnierzy stają się pretekstem do refleksji nad etycznym wymiarem przedstawiania wojny i jej wizualnych narracji.
Podczas spotkania, które poprowadzi dr Katarzyna Lewandowska, Agnieszka Rayss opowie o kontynuacji tych zainteresowań w cyklu „Koniec wojny”, stworzonym we współpracy z Davidem Sypniewskim. Artystka przybliży również proces pracy z archiwaliami i sztuczną inteligencją oraz zaprezentuje projekt „Fantomy” – krytyczny wobec instytucji muzeum, badający relacje między pamięcią, instytucją a obrazem.
W programie znajdzie się także wspomnienie współpracy artystki z niedawno zmarłym pisarzem Marcinem Wichą przy wystawie i książce „Kamionek”, poświęconej mało znanemu osiedlu prawobrzeżnej Warszawy.
BIOGRAMY
Dra Agnieszka Rayss – mieszka i pracuje w Warszawie, fotografka, artystka wizualna, współzałożycielka stowarzyszenia Sputnik Photos. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim i Université Paris IV w Paryżu. Obroniła doktorat na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Jest wykładowczynią w School of Form na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, kieruje Zakładem Projektowania Wizualności. W swojej pracy bada związki fotografii z nauką, historią i archiwami, często sięgając po fotografie znalezione i naukowe. Laureatka wielu konkursów międzynarodowych i krajowych m.in. Pictures of the Year, Hasselblad Masters Award, Grand Press Photo, BZWBK Press Photo, Newsreportaż. Jest autorką albumów fotograficznych: „Tu się zaczyna koniec miast” o industrialnej, niepokojącej stronie organizmów miejskich i „American Dream” o transformacji kulturalnej i triumfie popkultury w Europie Środkowo-Wschodniej. Brała udział w wielu wystawach indywidualnych i grupowych. Prowadziła także liczne warsztaty fotograficzne, m.in. w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego czy Centre National Audiovisuel w Luksemburgu. Była kuratorką w sekcji ShowOff Miesiąca Fotografii w Krakowie, jurorką konkursów fotograficznych.
Dra Katarzyna Lewandowska – pochodzi z Łodzi, mieszka i pracuje w Toruniu i Gdańsku. Historyczka sztuki, feministka, kuratorka wystaw, działaczka na rzecz praw zwierząt i wykluczonych. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie obroniła pracę magisterską Ikonografia buddyjskich zwojów malowanych. W roku 2009 obroniła tamże doktorat za dysertację „Kobieta w malarstwie buddyjskiej wadżrajany. Ikonografia i ewolucja stylistyczna tybetańskich zwojów malowanych.” W latach 1999–2000 przebywała w Buddyjskim Ośrodku w Bristolu w Anglii, a w 2003 roku była stypendystką Mongolskiej Akademii Nauk. Pracowała na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w Katedrze Historii Sztuki i Kultury i Gender Studies w Instytucie Filozofii. Jest wykładowczynią w Zakładzie Historii i Teorii Sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Organizator: Muzeum Narodowe w Gdańsku, Dział Gdańska Galeria Fotografii
Współpraca: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka, Nadzieja Grabińska
Informacje praktyczne:
- data 23.10.2025 (czwartek), w godz. 18:00-19:30
- NOMUS – Nowe Muzeum Sztuki i Gdańska Galeria Fotografii, ul. Jaracza 14, Gdańsk
- wydarzenie bezpłatne
- nie obowiązują zapisy
- prowadzenie Katarzyna Lewandowska
fot. Agnieszka Rayss, Parada
