KNOTS AND PATTERNS. Odkrywanie krajobrazów dziedzictwa tekstylnego poprzez database storytelling
Kolejnym etapem projektu „Knots and Patterns”, po warsztatach z database storytellingu, które odbyły się w maju 2025 w Grecji, jest rezydencja artystyczno-badawcza. W dniach 24-30 września 2025 młode polskie artystki, wyłonione w ramach open call, poznawały praktyki tekstylne kultywowane w województwie pomorskim.
Uczestniczki rezydencji odwiedziły Powiśle – Kwidzyn i Pastwę – poznając powiślański haft biały. Na Kaszubach, w Kaliskach Kościerskich, wzięły udział w warsztatach obróbki runa i uczyły się przędzenia na kołowrotku. Odwiedzając Kociewie (Starogard Gdański) poznały miejscowe Muzeum i tajniki haftu kociewskiego w praktyce. Pod okiem kaszubskiej hafciarki uczyły się kolorowego haftu kaszubskiego i haftu czepcowego (Złotnicy). W Oddziale Etnografii MNG poznały tradycje tkackie pomorza i nasze zbiory. Odwiedzając arthub Grid i Hubę (na Gdańskiej Stoczni) mogły zaznajomić się z lokalnym środowiskiem artystycznym. Wzięły także udział w warsztatach bioplastiku i barwienia tkanin.
Nie zabrakło licznych rozmów twórczych i namysłu nad przyszłoroczną wystawą, bo na zakończenie projektu powstanie ekspozycja złożona z dzieł artystek i artystów z Polski, Słowenii i Grecji wykonanych w technice tekstylnej.
W ramach wizyt uczestniczki zbierały dane terenowe i dokumentowały procesy, aby wykorzystać je później w bazach danych projektu. Fotografie, nagrania audio i wideo, pisemne opisy i szkice posłużą jako dokumentacja do analizy i wizualizacji.
O projekcie / about project:
Oddział Etnografii MNG jest partnerem w międzynarodowym projekcie “Knots and Patterns” (Węzły i Wzory) wraz z BIEN Textile Art Biennial ze Słowenii oraz BOWB Biennale of Western Balkans z Grecji.
Partners: BIEN Textile Art Biennial (Carnica Institute), National Museum in Gdańsk – Department of Ethnography, Biennale of Western Balkans.
Knots and Patterns to wspólnie realizowany przez trzy instytucje projekt promujący i chroniący europejskie niematerialne dziedzictwo kulturowe w zakresie wiedzy i praktyk tekstylnych w kontekście zrównoważonego rozwoju poprzez opracowanie praktyki i metodologii opowiadania historii za pomocą baz danych.
W trakcie trwania projektu (2025-2026) partnerzy ze Słowenii, Grecji i Polski opracowują program badań partycypacyjnych dla zespołów artystów i badaczy, aby krytycznie zastanowić się nad zrównoważonymi metodami produkcji dziedzictwa tekstylnego, angażując lokalne społeczności, które je chronią, oraz ich przestrzenie i krajobrazy zbiorowej pamięci. Celem jest dokumentowanie lokalnego dziedzictwa tekstylnego za pomocą mediów wizualnych, tekstowych lub audio oraz nowych mediów, takich jak szkice, fotografia, pejzaże dźwiękowe, sztuka wideo, poezja, 3D i inne. Proces ten odbywa się poprzez badania terenowe, z wykorzystaniem metod etnograficznych i badań partycypacyjnych. Celem jest wspieranie opartego na etyce zrozumienia i doświadczania dziedzictwa tekstylnego jako żywych praktyk i wiedzy związanych z lokalnymi społecznościami i ich środowiskami praktyki.
Efektem projektu będzie stworzenie baz danych, które w formie uporządkowanych otwartych danych będą zawierały cyfrowe zapisy twórczości artystów i osób zajmujących się kulturą, a także opracowanie otwartej metody cyfrowego opowiadania historii (database storytelling), która wykorzystuje te bazy danych i prezentuje je za pomocą cyfrowej kartografii w interaktywnym interfejsie mapy zaprojektowanym z myślą o odkrywaniu nowych treści.
Program obejmuje serię webinariów poświęconych reprezentacji danych i cyfrowemu storytellingowi w dziedzinie niematerialnego dziedzictwa kulturowego, trzydniową wyprawę warsztatową do Ioanniny (Grecja) w celu rejestrowania dziedzictwa tekstylnego za pomocą środków artystycznych i partycypacyjnych, sześciotygodniowe rezydencje artystyczne poświęcone wspólnemu tworzeniu dzieł sztuki związanych z lokalnym dziedzictwem tekstylnym w Kranju (Słowenia), Gdańsku (Polska) i Ioanninie oraz kuratorowaną wystawę objazdową prezentującą powstałe dzieła sztuki i dokumentację.
Knots and Patterns is a collaborative project promoting and preserving the European intangible cultural heritage of textile knowledge and practices in the context of sustainability, by developing database storytelling as a practice and methodology.
During the project (2025-2026) partners from Slovenia, Greece, and Poland develop a participatory research programme for teams of artists and researchers to critically reflect on sustainable methods of textile heritage production, engaging with local communities that safeguard them, and with their spaces and landscapes of collective memory. The aim is to document local textile heritages through visual-, textual- or audio-based media and new media, such as sketches, photography, soundscapes, video art, poetry, 3D, and more. This process is carried out through fieldwork research, employing ethnographic methods and participatory research. The objective is to foster an ethically grounded understanding and experience of textile heritage as living practices and knowledge connected to local communities and their environments of practice.
The project’s outcome is the creation of databases that digitally record the creative documentation of artists and cultural professionals in the form of structured open data by employing crowdsourcing, and the development of an open-source digital storytelling approach (database storytelling) that utilises these databases and presents them through digital cartography in an interactive map interface designed for exploratory discovery.
The programme includes a webinar series exploring data representation and digital storytelling in the field of intangible cultural heritage, a 3-day workshop expedition in Ioannina (Greece) recording textile heritage by artistic and participatory means, 6-week residencies for collectively creating art connected with local textile heritages in Kranj (Slovenia), Gdansk (Poland) and Ioannina, and a curated travelling exhibition presenting the produced artworks and documentation.
Tying the European Cultural Landscapes with KNOTS AND PATTERNS.
Exploring textile heritage landscapes through database storytelling.
Współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Projekt realizowany w ramach Programu Kreatywna Europa.
Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or the European Education and Culture Executive Agency (EACEA). Neither the European Union nor EACEA can be held responsible for them.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
