NOWE SPOJRZENIE. Galeria Polskiej Sztuki Współczesnej

Nowa odsłona Galerii Stałej prezentuje wybór prac, które na przestrzeni ostatnich 20 lat zostały włączone do zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku. Autorami większości pokazanych dzieł są artyści i artystki debiutujący po 2000 roku.

Wystawa „Nowe spojrzenie” jest prezentacją najważniejszych zjawisk, kierunków oraz tendencji artystycznych w sztuce polskiej ostatnich dekad. Prace są eksponowane bez zachowania linearnego i chronologicznego podziału, koncentrują się wokół kluczowych kulturowych i społecznych dyskursów z uwzględnieniem ważnego aspektu historii Gdańska – związanego z ideą wolności i solidarności.

Twórczy dialog między młodymi i dojrzałymi artystkami i artystami ma na celu nie tylko ukazanie wieloaspektowego i interdyscyplinarnego obrazu sztuki, ale również zaakcentowanie rozumienia współczesności jako „przepracowania” i kontynuacji estetycznego i symbolicznego znaczenia sztuki poprzednich dekad.

Narracja jest prowadzona wokół takich pojęć, jak: transformacja systemowa, wolność oraz zniewolenie, i stanowi krytyczny głos wobec przemocy, wszelkich mechanizmów nadużywania władzy, a także kontroli różnych sfer życia społeczeństwa. Jest to akcent otwierający pole do szerszej dyskusji nie tylko na temat opresyjnych systemów, ale również wyznaczający nową perspektywę dotyczącą funkcjonowania symboli religijnych i ikonografii chrześcijańskiej, tożsamości i ciała. Śmierć i przemijanie, czas i kruchość ludzkiego losu to kolejne obszary i wątki zaznaczone w prezentacji nowej kolekcji. Nawiązania do malarstwa dawnych mistrzów są rodzajem artystycznej gry z tradycją malarską. Abstrakcja, figuracja, ekologia, akcenty feministyczne – wszystko to świadczy o ogromnej różnorodności perspektyw ujawniających się podczas nowego spojrzenia na kolekcję Muzeum Narodowego w Gdańsku. Zestaw prac ułożony w sekwencje tematyczne daje nową perspektywę dla poznania sztuki współczesnej. Wskazuje również na to, w jakim kierunku powinna się rozwijać kolekcja, kładąc nacisk na budowanie narracji opartej nie tylko na warstwie estetycznej, ale również problemowej.

Częścią wystawy jest prezentacja bogatej kolekcji teatraliów, gromadzonej w Muzeum Narodowym w Gdańsku od ponad 40 lat. W nowej Galerii Teatralnej RZECZY TEATRALNE, stanowiącej niezależną część Galerii Polskiej Sztuki Współczesnej NOWE SPOJRZENIE pokazujemy zaledwie część zbioru teatraliów, między innymi projekty dekoracji i kostiumów wykonane przez Alinę i Jerzego Afanasjewów, Włodzimierza Komorowskiego, Jerzego Krechowicza, Jadwigę Pożakowską, Ali Bunscha, Mariana Kołodzieja, Wojciecha Krakowskiego, Andrzeja Wajdę, Krystynę Zachwatowicz, a także Kazimierza Mikulskiego, Krzysztofa Pankiewicza, Kazimierza Wiśniaka, Andrzeja Sadowskiego i innych.

Według tychże projektów zostały wykonane „rzeczy teatralne”, czyli elementy dekoracji i kostiumy, które także mają swoje miejsce w nowej galerii, a prezentowane fotografie są ich bezcenną dokumentacją wizualną.

Prace pokazane na wystawie „Nowe spojrzenie” zostały zakupione z Funduszu Zakupowego im. Basila Alkazziego i Halimy Nałęcz (2016–2019) oraz pozyskane w ramach Pomorskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych (2005). Znalazły się tu również dzieła zakupione ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu: Kolekcje – Regionalne kolekcje sztuki współczesnej (2012–2013), a także podarowane przez artystki i artystów.

Kuratorzy: Mariola Balińska, Joanna Szymula-Grygiel, Wojciech Zmorzyński
Współpraca: Małgorzata Paszylka-Glaza