Osiem i pół tygodnia. Albrecht Dürer

🇬🇧 /For English scroll down/

OTWARCIE w 🌙⭐ NOC MUZEÓW:
17.05.2025 (sobota), godz. 19:00
Oddział Sztuki Dawnej
Toruńska 1, Gdańsk

📣 Zapraszamy na oprowadzania kuratorskie!
✨ 17.05.2025 (sobota), godz. 20:00 i 21:00
📍 Wstęp wolny w ramach programu Nocy Muzeów
👩‍🦱👩 Kuratorki cyklu – Alicja Andrzejewska-Zając i Maja Mociewicz – opowiedzą o idei wystawy, tajnikach pracy nad kolekcją oraz o wybranych dziełach Dürera.

➡︎ Osiem i pół tygodnia. Ryciny i rysunki z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku

Cykl wystaw czasowych, poświęconych jednej z najcenniejszych, a zarazem najmniej znanych części zbiorów muzeum – kolekcji rycin i rysunków. Inicjatywa ta ma na celu przybliżenie publiczności bogatej kolekcji dzieł, które do tej pory prezentowane były jedynie okazjonalnie, głównie ze względu na swoją kruchą i wymagającą naturę.

Wystawy trwać będą osiem tygodni, zgodnie z rygorystycznymi wytycznymi konserwatorskimi dotyczącymi ekspozycji dzieł na papierze. Krótkie, rotacyjne prezentacje pozwolą zadbać o bezpieczeństwo obiektów, ale również stworzyć dynamiczny, regularnie zmieniający się program.

Każda odsłona cyklu będzie koncentrować się wokół określonego tematu, epoki, techniki graficznej lub twórcy – od mistrzów renesansowego miedziorytu, przez barokowe akwaforty, po rysunki klasyków nowożytnej sztuki europejskiej. Zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć prace wybitnych twórców, takich jak Hans Holbein, Rembrandt van Rijn, Giovanni Battista Tiepolo, Pablo Picasso czy Emil Nolde,  a także dzieła mniej znanych, lecz niezwykle utalentowanych artystów.

Wystawy będą również okazją do prezentacji wyników badań prowadzonych nad kolekcją, a także do upowszechniania wiedzy w zakresie historii sztuki graficznej i rysunkowej, technik warsztatowych i problemów konserwatorskich.

Celem cyklu jest podkreślenie znaczenia rysunku i grafiki jako niezależnych form wyrazu artystycznego, a cenne skarby Muzeum Narodowego w Gdańsku, przez lata ukryte w magazynach, zyskają należne im miejsce w świadomości odbiorców i w przestrzeni muzealnej.

W 2025 roku zaplanowane zostały cztery odsłony cyklu:

Albrecht Dürer
17 maja – 13 lipca
Kuratorka: Alicja Andrzejewska – Zając

Najdawniejsze dzieła szkoły niemieckiej
18 lipca – 14 września
Kuratorka: Maja Mociewicz

Gdański artysta Bruno Paetsch (1891 – 1976)
19 września – 16 listopada
Kuratorki: Maja Mociewicz, Alicja Andrzejewska – Zając

Awangarda
21 listopada – 16 stycznia 2026
Kuratorki: Maja Mociewicz, Alicja Andrzejewska – Zając

➡︎ Albrecht Dürer (1471 – 1528)

Był jednym z najwybitniejszych artystów niemieckiego renesansu, a jego twórczość graficzna – zwłaszcza w technice miedziorytu – odegrała kluczową rolę w rozwoju grafiki artystycznej w Europie. Jako pierwszy artysta północnoeuropejski wyniósł grafikę do rangi samodzielnego dzieła sztuki, niezależnego od funkcji ilustracyjnych czy użytkowych.

Dürer już na początku swojej kariery opanował technikę drzeworytu, ale to przede wszystkim miedzioryty, kierowane do wykształconych odbiorców wyróżniają się  precyzją, bogactwem detalu, głębią symboliki. Dzięki perfekcyjnemu warsztatowi Dürer potrafił oddać niuanse światła, faktury i przestrzeni z niespotykaną dotąd intensywnością.

Kluczowe znaczenie dla rozwoju jego stylu miały podróże do Italii, gdzie zetknął się z humanistyczną myślą renesansową oraz dziełami takich mistrzów jak Andrea Mantegna czy Leonardo da Vinci. Zachwyciły go krajobrazy, świetliste barwy tamtejszego malarstwa, a przede wszystkim magia antyku. Uświadomił sobie wówczas, jak bardzo różni się pozycja społeczna artystów włoskich od niemieckich wytwórców, których działalność wciąż normowana cechowymi przepisami wpisana była w szeroko pojmowane rzemiosło. Krótko przed powrotem do Norymbergi zanotował w swoim dzienniku: „Jak bardzo będę pragnął słońca podczas chłodu! Tu jestem szlachetnie urodzony, w domu jestem pasożytem”.  Po powrocie do Norymbergi, wzorem włoskich mistrzów, sam rozpoczął badania nad proporcjami, perspektywą i optyką. Pozostawił po sobie trzy traktaty teoretyczne.

Albrecht Dürer był pionierem w podejściu do grafiki jako równoprawnej, autonomicznej  dziedziny sztuki, połączył w niej północnoeuropejską precyzję z włoskimi wpływami renesansu i antyku, a przede wszystkim ugruntował jej pozycję jako jednego z najważniejszych środków artystycznego wyrazu.

Kuratorki cyklu: Maja Mociewicz, Alicja Andrzejewska – Zając

Program towarzyszący wystawie:

🔵 CZERWIEC

◾ Oprowadzanie kuratorskie
01.06 (niedziela), godz. 13:00-14:30
Oddział Sztuki Dawnej / Muzeum Narodowego w Gdańsku
ul. Toruńska 1, Gdańsk

◾ Oprowadzanie dla Generacji 60+
12.06 (czwartek), godz. 13:00-14:30
Oddział Sztuki Dawnej / Muzeum Narodowego w Gdańsku
ul. Toruńska 1, Gdańsk

◾ 8 ½. Warsztaty rodzinne
21.06 (sobota), godz. 11:15-15:00
Oddział Sztuki Dawnej / Muzeum Narodowego w Gdańsku
ul. Toruńska 1, Gdańsk

◾ Oprowadzanie kuratorskie
22.06 (niedziela), godz. 13:00-14:30
Oddział Sztuki Dawnej / Muzeum Narodowego w Gdańsku
ul. Toruńska 1, Gdańsk

🔵 LIPIEC

◾ 8 ½. Warsztaty rodzinne
12.07 (sobota), godz. 11:15-15:00
Oddział Sztuki Dawnej / Muzeum Narodowego w Gdańsku
ul. Toruńska 1, Gdańsk

Eight and a half weeks. Albrecht Dürer

Opening:
17.05.2025
Saturday, 7 p.m.
Medieval and Early Modern Art Collection
National Museum in Gdańsk
Toruńska 1, Gdańsk

➡︎ Eight and a half weeks. Prints and drawings from the collection of the National Museum in Gdańsk

In a series of temporary exhibitions dedicated to one of the most interesting parts of the museum’s collection – the collection of prints and drawings – we would like to present works that, due to their delicate and fragile nature, are subject to strict exhibition restrictions and as a result are also the least known part of our museum’s collection.

The exhibitions will run for eight weeks, following rigorous conservation guidelines. Short, rotating presentations will ensure the safety of the objects on display, and simultaneously create a dynamic, regularly changing programme.

Each part of the series will focus on a particular theme, period, printmaking technique or artist – from Renaissance copperplate masters through Baroque etchings to drawings by the classics of modern European art. Visitors will have the opportunity to see works by outstanding artists such as Hans Holbein, Rembrandt van Rijn, Giovanni Battista Tiepolo, Picasso or Emil Nolde, as well as works by lesser-known but exceptionally talented artists.

The exhibitions will also be an opportunity to present the results of research on the collection, as well as to disseminate knowledge on the history of graphic arts and drawing, printmaking techniques and conservation problems.

The aim of the series is to highlight the importance of drawing and printmaking as independent forms of artistic expression, and to make sure that the precious treasures of the National Museum in Gdańsk, which have been hidden in storage for years, take their rightful place in the public awareness as well as in the museum space.

There are four parts of the series planned for 2025:

Albrecht Dürer
17 May – 13 July
Curator: Alicja Andrzejewska-Zając

The earliest works of the German School
18 July – 14 September
Curator: Maja Mociewicz

Gdańsk artist Bruno Paetsch (1891 – 1976)
19 September – 16 November
Curators: Maja Mociewicz, Alicja Andrzejewska-Zając

Avant-garde
21 November – 16 January 2026
Curators: Maja Mociewicz, Alicja Andrzejewska-Zając

➡︎ Albrecht Dürer (1471 – 1528)

He was one of the most prominent artists of the German Renaissance, and his printmaking – especially copperplate – played a key role in the development of artistic printmaking in Europe. He was the first northern European artist to elevate printmaking to the status of an autonomous discipline of fine arts, which is independent of its illustrative or utilitarian functions.

Albrecht Dürer was born in Nuremberg. At the turn of the 16th century, this city – often called the Florence of the North – was one of the richest and most populous in Europe, famous for its exquisite goldsmiths’ wares. It was also an important centre of both printing and humanist thought. Dürer mastered the technique of woodcuts at an early stage of his artistic career, but it is above all his copperplate engravings, which were aimed at educated clients, that truly stand out for their precision, richness of detail and depth of symbolism. Thanks to his perfect technique, he was able to render the nuances of light, texture and space with unprecedented intensity.

Dürer’s journeys to Italy were crucial for the development of his style. There he came into contact with Renaissance humanist thought and the works of such masters as Andrea Mantegna and Leonardo da Vinci. Captivated by the landscapes, the luminous colours of the local painting and, above all, the magic of antiquity, he also realised then how different the social status of Italian artists was from that of the German ones, whose activities – still regulated by guild rules – were perceived as a broadly defined craft. Shortly before returning to Nuremberg, he noted in his diary: „How shall I long for the sun in the cold; here I am a gentleman, at home I am a parasite”. Following the example of the Italian masters, he began to study proportion, perspective and optics. He authored three theoretical treatises.

Albrecht Dürer was a pioneer in printmaking – an equal and autonomous discipline of art. Within this domain, he combined northern European precision with influences of the Italian Renaissance and antiquity, and, above all, established its position as one of the most important means of artistic expression.